Dolar Neden Yükseldi ? Ne Zaman Düşer ?

Doların rekor üzerine rekor kırdığı bir yılı geride bırakmak üzereyiz. Doların yükselmesi, enflasyonda artış, mal ve hizmetlerin fiyatlarında artış dolayısıyla vatandaşların alım gücünde bir azalış meydana getirmektedir. Durum böyle olunca da doların yükselişi ekonominin ve insanların bir numaralı gündemi haline gelmektedir. Öyle ki her gün dolar ne olur, dolar ne zaman düşecek ya da dolar düşer mi gibi soruları duyabiliyoruz. Bu makalede dolar neden yükseldi ne zaman düşer sorularına cevap vermeye çalışacağız.

Döngüsel bir süreçte ekonomilerin ve para birimlerinin değer kazanıp kaybetmesinden daha normal bir durum yoktur. Ekonomilerde ve para birimlerinde yaşanan bu dalgalanmalar, kuvvetli birer sarsıntıya dönüştüğünde problem oluşur. Şu an dolar kuru ile yaşadığımız temel problem de aslında budur. Doların değer kazanması demek Türk lirasının değer kaybetmesi demektir.

Dolar Neden Yükseldi Ne Zaman Düşer?

Şu an için Türk ekonomisinin kötü bir dönemden geçtiği bilinen bir gerçektir fakat özellikle doların yükselişindeki şiddet bazı ekonomistlerde stagflasyon (düşük büyüme ve enflasyonun birkaç çeyrek boyunca sürmesi) endişesi doğurmuştur. Türk lirası, gelişmiş ülkelerin para birimleri arasında en kötü performansı gösteren para birimidir. Türkiye’nin ticaret partnerleri olan AB ülkeleri, iyi günler geçirirken Türkiye için bu durum ne yazık ki aynı değildir. Normal şartlarda ticaret partneriniz iyi kazanıyorsa siz de iyi kazanmalısınız fakat Türkiye için bu durum geçerli değildir.

Son zamanlarda dolar tl paritesinde yaşanan yükseliş hareketinin en önemli nedeni Abd ile bozulan ikili ilişkilerdir. Bunun yanı sıra Türkiye’nin yapısal problemleri de bulunmaktadır ancak en önemlisi Papaz Brunson davası nedi ile gerilen ikili ilişkiler olarak görünmekte. Trump’ın bu davaya çok önem vermesi ve Papazın serbest bırakılması gerektiğini düşündüğünü vurgulaması sonrası yaşanan süreç TL yi güçsüzleştirdi. Trump’ın aldığı yaptırım kararı sonrası bozulan ekonomimiz için önümüzdeki dönemde Abd ile ilişkilerin nasıl ilerleyeceği belirleyici bir faktör olacak gibi duruyor. Bu nedenle dolar ne zaman düşer sorusuna Abd ile ikili ilişkile düzeldiğinde dolar kuru düşüşe geçer demek mantıklı bir cevap olabilir.

Türkiye’deki Yapısal Problemler

Türkiye’de ithalat bağımlılığı, inovasyon ve girişimci eksikliği ile yasal düzenlemelerin yetersiz olması gibi birtakım yapısal problemler bulunmaktadır. Dolar kurunun artmasında ve Türk lirasının değer kaybetmesindeki temel etkenler bunlardır. Üstelik hükümetin hırslı yapısı ve mevcut politik ortam, Türk vatandaşlarını oldukça strese sokmaktadır. Kamu kurumlarına olan güven gittikçe düşmektedir ve dolayısıyla insanların enerjisi ve dikkati politikaya kaymaktadır. Bu durum ülke içindeki üretimin azalmasıyla birleştiğinde ekonomide gerçekten olumsuz bir etki oluşturmaktadır. Ekonomide yaşanan bu kötü durum, dolar kuruna da yansımaktadır.

Dolar Ne Zaman Düşer?

Doların düşmesi için kısa vadede ve uzun vadede yapılması gereken birtakım işler vardır. Kısa vadede maliye politikası ve para politikası uygun bir şekilde kullanılarak ekonomide bir rahatlama sağlanabilir ve geçici bir süre için doların ateşi söndürülebilir.  Uzun vadede ise daha radikal reformlar yapılması gereklidir. Dolar kurunun düşüşe geçmesi için ithal ikameci bir model izlenmesi gereklidir. Ülke içerisinde üretilebilen tüm mal ve hizmetler, ülke içerisinde üretilmeye başlanmalı ve devam edilmelidir. Öte yandan ülkede tekrar huzur ortamı sağlanarak, vatandaşların kamu kurumlarına güveni tekrar sağlanmalıdır. Ülkedeki inovasyon ve girişimci eksikliği giderilerek ülkeye daha fazla nakit akışı sağlanabilir. İşte uzun vadede alınabilecek tüm bu önlemler sayesinde dolar kurunun yükselişi durdurulabilir ve ülke ekonomisinin tekrar canlanması sağlanabilir.