Dolar Endeksi ( DXY ) Nedir?

Dolar endeksi, DXY kodu ile işlem gören, bu yüzden dxy endeksi de denilen, 1944 yılında yapılan Bretton Woods anlaşması ile ortaya çıkan, doların Euro (USD), Japon Yeni (JPY), İngiliz Pound’u (GBP), Kanada Doları (CAD), İsveç Kronu (SEK), İsviçre Frangı (CHF) karşısındaki değerini göstermek için kullanılır.

Bretton Woots anlaşması ile bu 6 para biriminin değeri dolar bazında sabitlenmiştir. Sabitlenirken altının değerinden faydalanılmış, 1 ons altına karşılık 35 dolar eşitlenmiştir. Bu sabitlemenin sonucunda ABD ekonomisi zarar görmeye başlamasıyla, bu uygulamadan vazgeçilerek, serbest kur sistemiyle beraber dolar endeksi kavramı ortaya çıkmıştır. Dolar endeksiyle beraber ABD Doları’nın diğer birimlerde hangi değere karşılık geldiği hesaplanmıştır.

Dolar Endeksi Nasıl Hesaplanır?

Dolar endeksi hesaplanırken para birimlerinin yüzde olarak ağırlıklarından faydalanılır.

1. Euro: %57,6
2. Japon Yeni: %13,6
3. İngiliz Poundu: %11,9
4. Kanada Doları: %9,1
5. İsveç Kronu: %4,2
6. İsveç Frangı: %3,6

Yukarıda ki ağırlık yüzdelerinden anlaşılacağı üzere değerlerin yarısından fazlası ile dolar endeksine en çok etkiyi yapan para biri Euro’dur.  Bu para birimlerinin ağırlık yüzdeleriyle geometrik ortalamalarının alınmasıyla dolar endeksi hesaplanır.

Hesaplamalar sonunda dolar endeksi 80 seviyesinde ise, doların %20 değer kayıp ettiği söylenebilir. Eğer 130 seviyesinde ise doların %30 değer kazandığını söylenebilir.

Dolar Endeksi Grafiği

Dolar endeksi başlangıç yılı olan 1973 yılında tam değerle başlamış, zaman içerisinde düşüşler ve yükselişler yaşamıştır. Tarihinde kayıt edilen en yüksek değeri 164.7 seviyesi ve en düşük değeri yakın geçmişte 2008 yılında 70.6 seviyesiyle olmuştur. Doların genel seyrine bakılacak olursa, yıllar içerisinde yaklaşık %64.7 oranında diğer para birimleri karşısında yükselişe geçmiştir. Bugün baktığımızda ise dolar endeksi 96 seviyesinin üzerinde fiyatlanmaktadır.

Doların yıllar içerisinde gösterdiği seyri öğrenmek için dolar endeksi grafiğine bakılarak bilgi sahibi olunabilir.

Dolar endeksinin yükselmesi iki olasılıkla mümkündür. İlk olasılık, doların diğer 6 birim para birimi karşısında değer kazanmasıdır. Bu da ülkedeki ekonomik verilerinin iyi olmasının bir sonucu olabilir. İkinci olasılık, diğer 6 para biriminin değer kaybetmesidir. Birbirlerine ters orantılı çalıştığından diğer birimlerin düşmesi, doların aynı değerde kalmasına karşın, yükselmesi anlamına gelebilir.

Dolar Endeksi Nasıl Yorumlanır?

Dolar endeksi nasıl yorumlanır sorusunun cevabını merak edenler,

• Endeks ile dolar pariteleri arasında orantı kurarak, dolar endeksi yorumlaması yapabilirler. Örneğin; dolar paritesi artarsa, dolar yani DXY değer kayıp etmiş olacaktır. Buradan dolar ile bahsedilen 6 majör para birimleri arasında ters orantı olduğu çıkarımında bulunarak yorum yapabiliriz. Euro değeri arttıkça doların değeri düşecek, doların değeri arttıkça Euro değeri yükselişe geçecektir.
• Mevsim, önümüzde kış olması, satış ve tüketimin ne kadar yapıldığı, enflasyon, faiz oranları ve petrol fiyatları gibi diğer etkenlerde endeksin yorumlanmasında önemli rol oynar.